Sosyal Medyadan Canlı Yayın Yapma
Yayıncılık sektörünün evrilmesiyle birlikte uydu yayıncılığının yerini yavaş yavaş internet üzerinden yapılan sosyal medya yayınları almaya başladı. İnternet kullanımının artması, herkesin internete ulaşımının kolay ve ucuz olması gibi faktörleri de göz önünde bulundurulduğunda, tek yönlü televizyona bağlı olan izleyiciler çok yönlü kullanıcılara dönüştü. İnternet etkileşimli (interaktif) olarak iletişim sağlamasıyla, artık herkes izlediklerine yorum yapabiliyor, daha sonra her istediğinde yeniden açıp istediği yayını ya da videoyu izleme imkanı buluyor. Yapılan istatiklere göre dünya nüfusunun %56 sı intertneti %45 ise sosyal medyayı kullanıyor. Bu da neredeyse dünya nüfusunun yarısı demek oluyor. Bu denli büyük bir hedef kitlenin olduğu bu mecralarda insanlar bilgilerini, fotoğraflarını, videolarını paylaşıyor ve canlı yayınlar yapabiliyorlar. Burada önemli olan nokta cep telefonundan tek kamerayla yapalan online sosyal medya yayınının ötesine geçilmesidir. Gerçek bir ulusal televizyon kanalı gibi profesyonel, birden çok kameranın olduğu, kameralar arasında geçiş yapılabildiği, altbant, kj, vtr, logo gibi birçok bileşeni kullanabildiğiniz, aralarda reklam girebilir aynı anda birden çok kamerayı yayında görebileceğiniz yayınlar yapabilirsiniz. Bu işi ilk yapacaklar için elimden geldiğince sade ve basit bir şekilde teknik konuları açarak online canlı yayın nasıl yapılır anlatmaya başlıyayım.
Yayın yapmak için gerekli olan cihazlar ve programlar
Öncelikle yayın yapmak için gerekli olan cihazları ve programları tanıtayım. Birden çok kamera, bu kameraların sinyallerini girebileceğiniz bilgisayara takılan capture karta ve vmix programının önerdiği özelliklere sahip olan bir bilgisayara ihtiyacınız olacak. Ses için ise bir ses mikserine ve mikrofonlar gerekecektir. Sesi kamera üzerinden gönderecekseniz ses mikserine gerek duymazsınız bu da tek kişinin konuştuğu yayınlar için mümkün olan bir durumdur. Yayının akıcı, kesintisiz ve takılmadan yapmanız için donanım özellikleri bakımından geliişmiş, ekran kartı güçlü bir bilgisayar almanızı öneririm. Bilgisayara kameralardan gelen sinyali girebilme imkanı veren DeckLink 8K Pro capture kartı bu iş için kusursuzdur. Bu kartta dört adet isteğe bağlı olarak 12G-SDI ya da dört adet HDMI bulunur. 8K 60 kare video yakalama veya oynatma imkan sunar.
SDI bağlantıları çift yönlüdür. Dördünü giriş ya da çıkış aygıtı olarak belirlemek mümkündür.Bunu biraz açacak olursak toplamda 4 SDI bağlantısı bulunan bu kartı istediğimiz gibi dört kamera bağlayabilir ya da yayının çıkışını dört farklı SDI olarak çıkış alabilirisiniz. Bilgisayara takılan SDI capture kartı olduğu için kameralarımızın PGM çıkışı da SDI bağlantısı olması gerekir fakat bahsi geçen kartın HDMI bağlantılı olanını kameralarınız bağlantılarına göre tercih edebilirsiniz. Kartınız SDI bağlantılı ama kameralarınız HDMI çıkışlı nasıl HDMI sinyali SDI karta girebilirim derseniz.
Yine Blackmagic firmasının üretttiği Mini Converter ile çift yönlü olanı tercih etmenizi öneririm. HDMI girip SDI çıkış ya da SDI girip HDMI çıkış alabileceğiniz üründür. Kameralardan gelen sinyalleri SDI ile capture karta girdik, capture kartta toplamda beş SDI bağlantısı vardır. Bunlardan birisi referans olduğu için giriş veya çıkış olarak kullanılamaz. Blackmagic desktop video setup programı aracılığıyla kartınızın giriş sinyallerini ya da çıkş sinyallerini ayarlamanız mümkündür. Kameraları capture karta girdik ve sinyalleri bilgisayara aldık. Peki görüntü mikseri olmadan nasıl reji yapacağım ? Bu noktada Wmix programı devreye giriyor. Vmix programından kısaca bahsedeceğim. En profesyonel resim mikserinin yapabileceğinin fazlasını yapan bu yazılımla online yayıncılık yapabilirsiniz. Çeşitli özellikleri bulunan bu programda kamera çağırıp, RTPM anahtar kodlarıyla yayının reji çıkışını sosyal medyaya aktarmanız mümkündür. Wmix yazılımı ilk kurulumda 60 gün kullanıma izin verir daha sonrasında lisans satın almanız gereklidir. Wmix programında add ınput (sol alt köşede) burası çeşitli girişlereklebieceğiniz menüdür. Menü içerisnde camera yazan bölümden kameraları wmix programına çağırabilirisiniz. Decklink 1,2,3,4, diye girişler adlandırılır teker teker dört kamerayı da wmixe çağırın ve kamera görüntüleri geldikten sonra cut ya da fade veya çeşitlli geçiş efektleriyle kameralar arasında geçiş yapabilirsiniz. Yine add ınput video kj,title, canlı telefon bağlantısı,fotoğraf, ses, web browser, ve menüde yer alan daha bir çok özellik içinde barındarın bir menüdür. Kameralarımızı geldi yayının türüne göre tüm hazırlıklarımızı yaptık. Kjleri yazdık reklamları hazırladık, logo koyduk, yayına hazırız peki wmixten nasıl yayını sosyal medya platformalarına aktaracağım ?
Wmixten Sosyal Medya Platformlarına Yayın Yapma
Wmix programı ile aynı anda 3 sosyal medya platformuna yayın yapabilirsiniz. Programın alt sol köşesinde stream menüsünden yayının anahtar RTMP kodlarını yapıştırabileceğiniz, yayının hangi bit rates yani kalitede, çerçeve ölçülerini kare hızlarını ölçütlendirebileceğiniz birçok seçenek sunar. Örneğin Youtube yayını yapacaksınız. Youtubededen login olun daha sonra Oluştur dediken sonra canlı yayın yapa tıklıyorsunuz. Dikkat edilmesi gereken bir husus daha önce yayın yapılmamış bir hesapta ilk canlı yayınınızın etkileştirilmesi için 24 saat gereklidir. Canlı yayın yap tıkladıktan sonra açılan bölümde youtube yayın anahtarı ve yayın url'si diye iki anahtar kod verecektir. Bu kodları Wmix'in Stream menüsünün içerisndeki, stream name or key bölümüne; yayın anahtarını Url bölümüne ise yayın Urls'ni kopyalayıp yapıştırmanız gerekecek. Youtube yine canlı yayın yap menüsünde gizlilik kategorsinin içerisnde olan; liste dışı ise sadece sizin yayın linkini paylaşacağınız kişiler yayını izleyebilecektir. Wmix porgramına yayın anahatarını ve yayın Urlsini yapıştırdıktan sonra internetimizin hızına göre bit rates ayarlarımızı yapıp Save and Close kaydet ve çık. Son nihai olarak yayını youtubede görmek için Stream butununa tıklıyoruz ve yayınınız geldi. Ülkemizde online yayıncılıkta ileri düzeyde yayınlar yapabildiğimiz için mutluyuz. Şimdiden sizlere de iyi yayınlar dilerim.